انواع رادیولوژی و کاربرد آن

 

کاربرد رادیولوژی چیست؟ رادیولوژی دستگاهی است که به منظور تشخیص یا درمان اختلالات بدن استفاده می شود. این دستگاه با تابش اشعه ایکس بر اعضای بدن درون بدن را قابل مشاهده کرده و در صورت وجود بیماری آن را تشخیص می دهد. دستگاه رادیولوژی از لامپی تشکیل شده که دارای اشعه ایکس است. برای تصویربرداری از اعضای بدن با بازویی که به پایه ی دستگاه متصل است اشعه ایکس را منتشر می کند. بنابراین کاربرد اصلی رادیولوژی، تصویربرداری از اعضای داخل بدن است.

بر اساس کاربرد های مختلف رادیوگرافی، شکل این دستگاه‌ها متفاوت است. مثلا در رادیوگرافی ساده، تصویربرداری بدون دخالت مواد خارجی در بدن انجام می شود ولی می توان گفت که در بررسی اعضای بدن از دقت کافی برخوردار نیست. در رادیوگرافی با مواد کنتراست، از مواد خارجی به منظور تشخیص دقیق اعضای بدن استفاده می شود. به این صورت که نوعی از مواد خارجی به نواحی مورد نظر بدن که به بافت‌های نرم واکنش نشان می دهند وارد بدن می شود. در اثر ورود این مواد قسمت‌های مورد بررسی تغییر رنگ داده و از طریق این تفاوت رنگ ها می توان به نتیجه دلخواه رسید.

رادیولوژیست کیست؟

متخصص رادیولوژیست فردی است که بعد از گذراندن دوره پزشک عمومی، در رشته تخصص رادیولوژی به تحصیلات خود ادامه داده است. رادیولوژیست اطلاعات گسترده ای از بیماری های مختلف، بروز و نشانه ها و تطابق آن‌ها با اطلاعات تصویری و همچنین با انطباق بالینی، برای بیمار تشخیص‌های ممکن را بررسی کرده و یک تشخیص دقیق تری را برای پزشک معالج مطرح می‌نماید.

لذا بر خلاف آزمایشگاه پاراکلینیک یا جزو افراد موازی بالینی نبوده بلکه رادیولوژیست در بالین بیمار قرار دارد و در تیم پزشکی معالج نقش مهمی را بازی می‌کند. یک رادیولوژیست حرفه ای می تواند از بیشترین کاربرد های رادیولوژی برای تشخیص بیماری های مختلف استفاده و کمک کند تا پروسه درمان زودتر آغاز شود.

برای دنبال کردن صحبت های دکتر مرتضی جورابیان، متخصص سونوگرافی و رادیولوژی؛ وارد صفحه اینستاگرام یا کانال آپارات شوید.

انواع رادیولوژی

کاربرد انواع مختلف رادیولوژی با هم متفاوت است. در ادامه انواع مختلف رادیولوژی و کاربرد آن ها را با هم بررسی می کنیم:

رادیوگرافی

برای تصویر برداری با این روش از دوز پایین اشعه ایکس استفاده می شود، کاربرد اصلی این روش تصویر برداری در شکستگی های استخوانی یا برای تشخیص پوکی استخوان می باشد.

کاربرد سونوگرافی

به منظور تصویربرداری از امواج صورتی با فرکانس بالا استفاده می شود. معمولا از این روش عکس برداری برای تصویربرداری از جنین استفاده می شود البته کاربرد سونوگرافی تنها مختص به تصویربرداری نیست بلکه می توان از آن برای بررسی مشکلات شکمی استفاده کرد.

ام آر ای

به منظور تصویربرداری از دورن بدن انسان کاربرد دارد که از میدان مغناطیسی همراه با امواج رادیویی استفاده می شود شاید بپرسید که آیا این امواج برای بدن خطرناک هستند ولی جواب باید گفت که هیچ نوع خطری را برای بدن شما به همراه ندارد.

اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره رادیولوژی قفسه سینه، مطالعه مقاله لینک شده را از دست ندهید.

سی تی اسکن

در این روش از اشعه ایکس به منظور تشخیص مشکلات داخلی استفاده می شود. عکس برداری با این روش از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است. از مهمترین کاربرد رادیولوژی یا تصویربرداری با سی تی اسکن می توان گفت که، با این روش یک تصویر کاملی از بدن را نشان می دهد که امکان مشاهده رگ ها، استخوان، بافت های بدن و …. وجود دارد.

مهم ترین کاربرد رادیوگرافی

از جمله مهم ترین کاربرد های رادیولوژی می توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. تصویربرداری از ریه فرد که نقش مهمی در سلامت بدن دارد.
2. تصویربرداری با مواد کنتراست رنگی از جمله مری، معده، کلیه
3. تصویربرداری ساده از اعضای شکمی از جمله شکم، مری، معده، روده، کلیه، لوزه سوم، سنگ کلیه
4. بررسی شکستگی ها در اعضای بدن
5. تصویربرداری های رنگی

مضرات رادیولوژی

رادیولوژی به تشخیص دقیق اختلالات در اعضای بدن کمک می کند. اما در صورت استفاده بیش از حد از این روش تصویربرداری خطراتی برای بدن به همراه دارد. رادیولوژی دارای امواج پونبر شده است که بر اثر تابش زیاد بر بدن در بافت‌های بدن رسوخ کرده و به تدریج باعث از بین رفتن آن ها می شود. در این مواقع رادیولوژیست توصیه به پوشاندن کامل محل مورد نظر می کند.

از جمله این پوشش‌ها محافظ های سربی است که باید افراد قبل از رادیولوژی از آن استفاده کنند. امروزه به دلیل کاربرد زیاد از این روش تصویربرداری از رادیولوژی با تکنولوژی جدیدی به نام دیجیتال استفاده می شود. مزیت رادیولوژی دیجیتال نسبت به روش قدیمی این است که میزان نفوذ و تاثیر اشعه آن به بدن کاهش یافته و به دلیل کیفیت بالای تصاویر نیاز به تکرار عکس برداری نیست. از دیگر مزایا و کاربرد رادیولوژی دیجیتال می توان به آرشیو کردن تصاویر اشاره کرد که نیاز به عکس برداری مجدد نیست.

سوالات متداول

سخن آخر

در این مقاله سعی شد به صورت مجزا کاربرد انواع روش های رادیولوژی را با هم بررسی کنیم. اگر همچنان سوالی دارید که به پاسخ آن نرسیدید، می توانید با درج آن در کادر دیدگاه زیر از دکتر مرتضی جورابیان بپرسید.